Ocal Nogę – akcja prowadzona w celu redukcji liczby amputacji kończyn dolnych.

Jedną z szeroko zakrojonych kampanii prowadzonych przez Polskie Towarzystwo Chirurgii Naczyniowej jest akcja Ocal Nogę. Ma ona charakter ogólnopolski i została opracowana po to, żeby zmniejszyć liczbę amputacji kończyn dolnych, spowodowanych między innymi ciężkimi powikłaniami cukrzycowymi. Im wcześniej zostanie wykryte niebezpieczeństwo – tym szybciej można wprowadzić odpowiednie leczenie, a szanse na uniknięcie amputacji wzrastają.

Cukrzyca – istotne informacje

Występuje kilka typów cukrzycy. Ogólnie powiedzieć można, że jest to grupa chorób związanych z nieprawidłowym działaniem lub upośledzoną produkcją insuliny, czyli hormonu odpowiedzialnego za metabolizm glukozy. Podstawowa cecha, łącząca wszystkie rodzaje tego schorzenia, to tendencja do utrzymywania się zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi. Taki stan nazywany jest hiperglikemią.

Dwa główne warianty cukrzycy to: typ I i typ II. Pierwszy z nich obejmuje zaburzenie powstające na tle niszczenia niektórych komórek trzustki (czyli gruczołu wytwarzającego insulinę) u ludzi z predyspozycją genetyczną. Objawy ujawniają się zazwyczaj w młodym wieku. Drugi typ w większym stopniu zależy od czynników środowiskowych (głównie nieprawidłowej diety, otyłości, braku ruchu). Nieprawidłowości uwarunkowane są powstawaniem wewnętrznej oporności na insulinę.

Przykładowe symptomy, które mogą sugerować cukrzycę: częste oddawanie moczu (także w nocy), duże pragnienie, osłabienie, senność, spadek masy ciała. Oczywiście nie są to dolegliwości jednoznacznie wskazujące na to schorzenie, ale powinny nas zaniepokoić i skłonić do konsultacji z lekarzem.

Stopa cukrzycowa – groźna komplikacja

Stopa cukrzycowa jest to poważne powikłanie cukrzycy, które może prowadzić nawet do amputacji stopy. Dotyczy głębokich partii tkanek – tworzą się w nich owrzodzenia, zniszczenia, powstają zakażenia. Istnieje wiele sposobów, które osobom chorym pomogą ustrzec się przed tym problemem. Przede wszystkim należy pamiętać o codziennej i dokładnej higienie stóp. Przy okazji mycia i pielęgnacji, warto dobrze przyjrzeć się stopie w poszukiwaniu ewentualnych ran (również między palcami). Należy unikać chodzenia bez butów, a paznokcie obcinać na prosto.

Lekarz powinien możliwie często oceniać stan stóp pacjenta chorego na cukrzycę (szczególnie, jeśli to osoba w starszym wieku). Średnio co 2 lata warto sprawdzać wskaźnik kostkowo-ramienny. Ważną kwestią jest też trafny dobór leków i odpowiednie wyrównanie cukrzycy (unormowanie stanu pacjenta).

Dlaczego trudno dostrzec zagrożenie?

W stopie zajętej procesem chorobowym występuje wiele niekorzystnych zmian dotyczących naczyń krwionośnych oraz nerwów. Miażdżyca tętnic kończyny dolnej sprzyja niedokrwieniu. Neuropatia ruchowa znacząco osłabia mięśnie stopy. Zaburzenia czucia dotyku, bólu i temperatury prowadzą do powstawania urazów, z których pacjent po prostu nie zdaje sobie sprawy. Osoby starsze są też często niedowidzące lub nie w pełni sprawne, dlatego trudniej im cokolwiek zauważyć. Właśnie z tych powodów narażenie na tworzenie się rozmaitych zaburzeń, owrzodzeń i zakażeń u ludzi z cukrzycą jest naprawdę duże, a przy tym nie tak łatwe do wychwycenia. Kampania Ocal Nogę sprzyja wykryciu zmian we wczesnym stadium.

Najważniejsze postulaty kampanii

Polskie Towarzystwo Chirurgii Naczyniowej postawiło sobie kilka celów. Zasadnicza misja to edukowanie pacjentów, ich rodzin oraz lekarzy innych specjalności w temacie cukrzycowego niedokrwienia tętnic i jego poważnych skutków. Zasugerowana została też korekta przepisów i procedur ratunkowych oraz konieczność przyłożenia większej wagi do diagnostyki i badań. Dobrym rozwiązaniem wydaje się być zaproponowane przez stowarzyszenie utworzenie ośrodków, w których pacjentem wspólnie zaopiekują się lekarze wielu różnych specjalności.

Zasięg i implikacje akcji Ocal Nogę

W nawiązaniu do prowadzonej kampanii, zorganizowanych zostało wiele wydarzeń profilaktycznych, mających na celu ustrzeżenie pacjentów przed niebezpieczeństwem - między innymi Biała Sobota Naczyniowa. Uczestnicy mieli okazję wykonać podstawowe badania diagnostyczne i zasięgnąć porady specjalistów. Dzięki takim inicjatywom podnosi się świadomość społeczeństwa odnośnie ryzyka związanego z chorobami naczyniowymi, w tym – ciężkimi powikłaniami cukrzycy.